Türban düzenlemesi iptal edildi

Anayasa Mahkemesi üniversitelere türban serbestisi getiren Anayasa değişikliğinin iptaline ve yürürlüğünün durdurulmasına karar verdi. Yaklaşık 6 saat süren toplantı sonrasında karar, Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan yazılı açıklama ile duyuruldu. Açıklamada, "5735 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına dair kanunun birinci ve ikinci maddeleri, Anayasa'nın 2, 4, ve 148'inci maddeleri gözetilerek iptal edilmiştir ayrıca yürürlüğü de durdurulmuştur" denildi. Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, "Verilen karar ne olursa olsun ülkemizde birliğimizi beraberliğimizi ve birlikte yaşama azmiyle sevincimizi asla ortadan kaldırmamalıdır" dedi.
AA - Anayasa mahkemesi, başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin anayasa değişikliğini iptal etti ve yürürlüğünü durdurdu.
Anayasa Mahkemesi, CHP ve DSP milletvekillerinin başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin anayasa değişikliğinin "iptali veya yok hükmünde kabul edilmesi ve yürürlüğünün durdurulması" istemiyle açtığı davanın sonucunu yazılı açıklamayla duyurdu.

Açıklamada, şöyle denildi:
"9 Şubat 2008 günlü 5735 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına dair Kanun’un 1. ve 2. maddeleri, Anayasa’nın 2, 4. ve 148. maddeleri gözetilerek iptal edilmiştir. Ayrıca yürürlüğü de durdurulmuştur."
Yapılan düzenleme
Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği değişiklikle Anayasa’nın, "Kanun önünde eşitlik" başlıklı 10. maddesinin son fıkrasına, "... ve her türlü kamu hizmetlerinden yararlanılmasında" ibaresi eklenmişti. Bu değişiklikle madde, "Devlet organları ve idari makamları, bütün işlemlerinde ve her türlü kamu hizmetlerinden yararlanılmasında kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadır" haline gelmişti.
Anayasa’nın, "Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi" başlıklı 42. maddesine ise "Kanunda açıkça yazılı olmayan herhangi bir sebeple kimse yüksek öğrenim hakkını kullanmaktan mahrum edilemez. Bu hakkın kullanımının sınırları kanunla belirlenir" şeklinde yeni bir fıkra eklenmişti.
İşte iptal kararının gerekçesini oluşturan Anayasa'nın iki kritik maddesi:

II. Cumhuriyetin nitelikleri
MADDE 2. - Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, ****** milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.
MADDE 4. - Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

KILIÇ: "KARAR ÜLKEMİZDE BİRLİKTE YAŞAMA AZMİYLE SEVİNCİMİZİ ORTADAN KALDIRMAMALIDIR"
Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, mahkeme ve üyeler hakkındaki spekülasyonların kendilerini üzdüğünü bunların devam etmemesi için gerekçeli karar açıklanana kadar türban konusunda ayrıntılı açıklama yapmama kararı aldıklarını bildirdi.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, Mahkeme'nin türban konusunda verdiği karara sevinenler ve üzülenler bulunacağını belirterek, "Bence verilen karar ne olursa olsun ülkemizde birliğimizi beraberliğimizi ve birlikte yaşama azmiyle sevincimizi asla ortadan kaldırmamalıdır" dedi.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, Mahkeme'den ayrılırken gazetecilerin sorularını yanıtladı. Anayasa Mahkemesi'nin bir karar verdiğini, bu kararın gerekçesi yayınlanmadan bir değerlendirme yapılmasının yanlış olacağını söylemek istediğini belirten Kılıç, "Bugün Mahkemenin kararı sonucunda sizlere sadece sonucu bildirmiş olmamız ve bu konuda "oy çokluğumu, oy birliği mi' şeklinde herhangi bir ayrıntıya yer vermemiş olmamızın da bir sebebi vardı" dedi. Bu sebebi paylaşmak istediğini kaydeden Kılıç, "Son aylarda özellikle mahkememiz üzerindeki spekülasyonlar mahkememizi ciddi anlamda üzmüş ve bu spekülasyonlara meydan vermemek adına bugün böyle bir sonuç açıklama ihtiyacını duymuştuk" dedi. Kılıç şöyle devam etti:
"Şüphesiz ki verilen kararlar bir kısım insanımızı sevindireceği gibi bir kısım insanımızı da üzebilecektir. Bence verilen karar ne olursa olsun ülkemizde birliğimizi beraberliğimizi ve birlikte yaşama azmiyle sevincimizi asla ortadan kaldırmamalıdır. Bu nedenle mahkememizin üyelerine yapılan ve spekülasyonlara yol açan bu davranışlardan dolayı, biz bugün kararın gerekçesi açıklanana kadar kararın ne olduğu, nasıl alındığı konusunda bir bilgi vermiyoruz. Bu nedenle yanlış yorumlar yapılmaması, yanlış değerlendirmeler, sonuçlar çıkarılmaması adına da gerekçeli kararı yayınlanana kadar sizlerden sabırla hareket etmenizi istiyorum."
Kararın en kısa zamanın yazılarak çıkacağını ve kamuoyuna duyurulacağını kaydeden Haşim Kılıç, "Gerekçeli kararımız yayınlandığında nasıl alındığı gerekçenin ne olduğunu bütün ayrıntılarıyla göreceksiniz" dedi.
Haşim Kılıç, Anayasa Mahkemesi kararıyla yeni bir içtihat oluşup oluşmadığını soran gazeteciye, "Bunlarla ilgili değerlendirmeleri gerekçeli karar yayınlandıktan sonra, çünkü ben kurulumuzda da bu konuyu konuştum ve bu konuda hiçbir ayrıntı konuşmamaya da kendi aramızda karar verdik, lütfen hiçbir şey sormayın" diye yanıt verdi.
Siyasi partilerin karardan sonra türbanla ilgili bir değişiklik yapamayacaklarına yönelik yorumların hatırlatılması üzerine de Kılıç, "Şu anda bir yorum yapmak istemiyorum, ama gerekçeli karar yayınlandıktan sonra Türkiye'de nasıl bir şekil alacağı ne gibi gelişmelere yol açacağına hep birlikte göreceğiz" dedi.

Bozdağ: "Bu siyasi bir karardır"
AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, Anayasa Mahkemesinin başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin Anayasa değişikliğinin iptali ve yürürlüğünün durdurulmasına ilişkin kararının ’siyasi" olduğunu ifade ederek, "Anayasa Mahkemesi, Anayasaya aykırı bir karar vermiştir" dedi.
TBMM’de gazetecilerin soruları üzerine Bozdağ, kararı üzüntüyle karşıladıklarını, bunun herkes için bağlayıcı olduğunu bildirerek, "Ancak bu, kararın eleştirilemeyeceği anlamına gelmez" diye konuştu.
Anayasanın, Anayasa Mahkemesine esasa dair bir denetleme ve inceleme yetkisi vermediğini, şekil bakımından denetleme yetkisinin üç noktayla sınırlı tutulduğunu belirten Bozdağ, şunları kaydetti:
"Anayasa Mahkemesi, verdiği bu kararla Anayasanın 148. maddesindeki sınırları aşmış, kaynağını Anayasadan almayan bir yetki kullanmıştır. Anayasa Mahkemesi bir karar verirken, kanun koyucu gibi hareketle yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez. Maalesef burada adeta kanun koyucu gibi hareketle yeni bir uygulamaya yol açacak bir hüküm tesis etmiştir. Bu yönüyle Anayasanın 153. maddesine açık ve net bir biçimde aykırıdır. Tabii bundan sonra TBMM, yasama çalışmalarını yürütürken, Anayasada yapabileceği her türlü değişikliklerin denetim yolu da açılmıştır."
Rize Bağımsız Milletvekili Mesut Yılmaz da yaptığı değerlendirmede, "Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. Daha aylar önce bu Anayasa değişikliği gündeme geldiğinde ben bunu söyledim. Eğer Anayasa Mahkemesinin daha önceki kararlarını incelemiş olsalardı bu değişikliği gündeme getirmezlerdi. Getirdikleri düzenlemenin bir çözüm olmayacağını Anayasa Mahkemesinin kararlarında görürlerdi. Yanlış yaptılar. Maalesef bu konuda yapılacak bir rahatlamanın, düzenlemenin de önünü temelli kesmiş oldular" dedi.

Fırat: 'Hukuki bir karar'
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat, Anayasa Mahkemesinin başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin Anayasa değişikliğinin iptali ve yürürlüğünün durdurulmasına ilişkin kararını değerlendirirdi.
AA - "bunun siyasi değil, Anayasa Mahkemesi tarafından verilmiş hukuki bir karar olduğunu kabul ediyorum" dedi.
TBMM’de gazetecilerin sorularını yanıtlayan Fırat, kararın gerekçesini görmeden hukuki bir değerlendirme yapabilmesinin mümkün olmadığını söyledi.
Fırat, gazetecilerin "siyasi bir değerlendirme yapabilir misiniz?" sorusuna, "bunun siyasi değil, Anayasa Mahkemesi tarafından verilmiş hukuki bir karar olduğunu kabul ediyorum" karşılığını verdi.

Bahçeli: 'Karar hukuki değil siyasi'
Bahçeli Anayasa Mahkemesi'nin türban kararından sonra "AKP hakkındaki kapatma davasının esasının ortadan kalkmış olup olmadığı" tartışmasını ortaya attı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Anayasa Mahkemesi'nin türban serbestisini iptal kararının hukuki değil siyasi olduğunu, bölünme ve cepheleşme sürecini hızlandıracağını belirtti. Bahçeli Anayasa Mahkemesi'nin türban kararından sonra "AKP hakkındaki kapatma davasının esasının ortadan kalkmış olup olmadığı" tartışmasını da ortaya attı.
Devlet Bahçeli yaptığı yazılı açıklamada, mahkeme kararlarına herkesin saygı duymak durumunda olduğunu bildirdi. Yükseköğretim kurumlarında "başörtüsü sorununun" toplumsal bir huzursuzluk konusu olarak kanayan bir yara haline geldiği gerçeğinin herkes tarafından bilindiğini belirten Bahçeli, TBMM'nin türbanla ilgili Anayasa değişikliğiyle bu soruna toplumsal hoşgörü anlayışıyla makul bir çözüm bulunması amacına yönelik samimi bir çaba göstermiş olduğunu kaydetti. Bunun devletin temel ilkelerine yönelik bir hareket olarak değerlendirilmesinin siyasi açıdan "kabul edilemez" olduğunu belirten Bahçeli, "Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı, çözümsüzlüğe iterek kanayan bu toplumsal yarayı derinleştirmiştir. Bu kararla milli vicdan yara almıştır. Sorun bu şekilde hukuki bir sonuca ulaştırılmış olsa da, bunun milli vicdanda nasıl çözüleceği konusu açıkta kalmıştır" dedi.
Devlet Bahçeli, bu kararın çok yönlü sonuçları olmasının kaçınılmaz bulunduğunu belirtirken, "Bu karar korkarız ki, Türk toplumunun inanç temelinde bölünmesi ve cepheleşmesi sürecini hızlandıracaktır. "Milletle-devleti, devletle-milleti' karşı karşıya gibi gösterecek bu karar, bu yöndeki istismar çabaları için değerli bir zemin teşkil edebilecektir" dedi. Bahçeli açıklamasında şöyle dedi:
"Anayasa Mahkemesi'nin kararı hukuki değil siyasidir. Anayasa Mahkemesi'nin yetkisi, Anayasa değişikliklerini sadece şekil bakımından inceleme ve denetleme ile sınırlıdır. Anayasa'da açık olarak belirlenen bu yetki aşılmış ve konunun esasına girilerek Anayasa değişiklikleri iptal edilmiştir.Mahkemenin bu kararının AKP'nin kapatılması davası üzerindeki muhtemel etkileri hakkında görüş bildirmek doğru değildir. Ancak, iddianamenin özünü oluşturan başörtüsü konusundaki Anayasa değişiklikleri iptal edildiğine göre, davanın esasının ortadan kalkmış olup olmadığı da üzerinde durulması gereken bir husustur. Sonuç olarak, Milliyetçi Hareket Partisi milli vicdanı yaralayan bu siyasi kararı Türkiye'nin geleceği açısından büyük bir üzüntü ve endişe ile karşılamıştır."

Gül: 'Bu hukuki bir süreçtir'
AA - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Anayasa Mahkemesinin, başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin anayasa değişikliğini iptal etmesi ve yürürlüğünü durdurmasıyla ilgili, "Bu hukuki bir süreçtir, buna bir şey ilave etmek istemiyorum" dedi.

'Yasal kararlara saygılı olmak zorundayız'
(ANKA) - Orgeneral Büyükanıt, "Hepimiz yasal kararlara saygılı olmak zorundayız. Türkiye laik, demokratik, sosyal hukuk devletidir. Onların yorumlanması mümkün değil. Bu söz yorum değil, malumun ilanıdır" dedi.

'Başörtüsü kararı Türkiye’nin iç meselesi'
ABD Dışişleri Bakanlığı, Anayasa Mahkemesinin aldığı başörtüsü kararının Türkiye’nin iç meselesi olduğunu ve başörtüsü takma veya takmamanın kadınların şahsi bir seçimi olduğunu bildirdi.
AA - ABD Dışişleri Bakanlığı Avrupa Bürosu Sözcüsü Chase Beamer, bu konudaki bir soru üzerine "Bu Türkiye’nin karar vereceği bir iç mesele. Biz, başörtüsü veya başka bir dini giysinin de giyilmesi dahil olmak üzere herhangi bir ifade biçimini savunmuyoruz" dedi.
Beamer, "Başörtüsü takma veya takmama kadınlar için şahsi bir seçim ya da tercih. ABD demokratik toplumların saygı göstermesi beklenen dini özgürlük hakkını destekliyor" diye konuştu.

paylaşım için tşk